top of page

İLK BİLEN SEN OL!

Tenis Top Atma Makinası İle Yapılan 10 Haftalık Hedef Odaklı Dairesel Antrenmanın 12-14 Yaş Performans Tenis Oyuncularında ITN Testine Etkisinin İncelenmesi

(Tez sahibi: Turgut Çamlıbel)

​

                    Tenis dünyada sporcu ve izleyici sayısı bakımından en popüler spor branÅŸları arasındadır. Günümüz modern tenisinde teknik beceri ve dayanıklılık ön plana çıkmaktadır. Her gün yeni teknolojik geliÅŸmeler sporu da etkilemektedir (1). Tenis antrenmanları vuruÅŸ kalitesini ve isabet oranının yanında dayanıklılık geliÅŸimini de amaçlamaktadır. Tenis top atma makinası ile yapılan dairesel antrenmanların uluslararası tenis puanı (ITN) testine etkisi olup olmadığı ve makine antrenmanlarının etkileri ile ilgili çok fazla çalışma bulunmamaktadır. Tenis devamlılık ve hassasiyet gerektiren oyun içinde topu istediÄŸi noktaya istediÄŸi açı ve derinlikte atabilmenin önemli olduÄŸu ve minimum hata ile oynamanın son derece önemli olduÄŸu bir spordur (2). Tenis oyunu kendi karakteristiÄŸi içerisinde kendi skor sistemi ve kort geometrisi bakımından çok farklı parametreleri içinde barındıran, birden fazla biyomotor yetiyi içinde barındıran bir spordur (3). Tenis oyununda skor hiçbir zaman kapanmayacak kadar açılmaz, yani maç son puanı alana kadar bitmez, bu da tenis sporunu diÄŸer oyunlardan ayıran en önemli özelliktir. Puanlar oyunları, oyunlar setleri ve setlerde maçı oluÅŸturur. Her puan kendi içinde deÄŸerlidir ve oyunları kazanmak için ardışık puanlar almak gerekir (4). Kendine özgü stratejisi olan zaman sistemli deÄŸil skor sistemli bir oyundur. Kort geometrisi oyun stratejisi için son derece önemlidir (5, 6). Oyuncunun ve rakibin pozisyonuna göre vuruÅŸlar yapmak ve bir sonraki vuruÅŸ için hazırlık yapmak, kortu boÅŸaltmaya çalışmak temel oyun stratejilerindendir (7).

                    Tenis; aerobik ve anaerobik sistemlerin eÅŸgüdüm içinde olduÄŸu, aynı zamanda dayanıklılık, sürat, kuvvet, koordinasyon ve esneklik gibi biyomotor özelliklerin de yüksek seviyede olması gereken performans sporlarından biridir (8). Teniste baÅŸarı, mükemmele yakın teknik, beceri, fiziksel hazırlık ve koruma, doÄŸru psikolojik yaklaşım ile rakibe göre yapılacak kort taktiÄŸine baÄŸlıdır (9). Tenis, birçok takım sporuna benzer fizyolojik gereksinimleri olan, deÄŸiÅŸik çevresel ÅŸartlar altında oynanan ve anaerobik sistemin daha baskın olduÄŸu düÅŸünülen, fiziksel ve psikolojik teknik, taktik, ögelerde üstün beceri isteyen aralıklı (toplam sürede belirli aralar 2 verilen) bir spor dalıdır. KarakteristiÄŸi, orta ÅŸiddetli uzun süreli periyotlarla, kısa süreli maksimal ya da maksimale yakın yüklenmelerin birlikte yapıldığı, ani kısa koÅŸular-durmalar, tekrarlayıcı baÅŸ üstü (smaç, servis) ve temel vuruÅŸ (forehandbackhand) hareketleri ile resmi kurallarla belirtilmiÅŸ dinlenme periyotlarından oluÅŸmaktadır.

                    Tenis top atma makinası antrenmanlarda randomize ve kontrollü olmak üzere farklı açı, derinlik ve hızlarda istediÄŸimiz topları atabilmesinden dolayı antrenmanlarda sporcularda vuruÅŸ kalitesi geliÅŸtirmek için kullanılabilir (10, 11).

                    Dairesel antrenman, kuvvet, sürat, dayanıklılık ve genel beceri gibi motorik özelliklerin ve özel becerilerin amaca yönelik geliÅŸtirilmesini saÄŸlayan ve birden fazla istasyondan oluÅŸan, kısa süreli çalışmalardır (12). Kürek, basketbol, futbol, yüzme, bisiklet, tenis gibi çok spesifik ve çeÅŸitli spor dallarıyla uÄŸraÅŸan sporcular, asıl sporlarındaki becerilerini desteklemek için kullanabileceÄŸi gibi, bu teknikte sporcular hem asıl sporlarında kullandığı ve baskın olan aerobik enerji üretimi sistemlerini çalıştıracak, hem de asıl sporlarında kullandıkları kasları daha güçlü ve dayanıklı hâle getirebileceklerdir (13, 14).                                        Uluslararası tenis puanı (ITN) testi beÅŸ bölümden oluÅŸan tenis oyun seviyesi ve çevikliÄŸini ölçen bir testtir. İlk olarak temel vuruÅŸ derinliÄŸi ve süratini ölçen test, ikinci olarak vole derinliÄŸi ve süratini ölçen test, üçüncü olarak temel vuruÅŸ doÄŸruluÄŸu forehand-backhand çapraz ve paralel vuruÅŸlar, dördüncü olarak servis vuruÅŸ derinliÄŸi ve sürati ile son olarak da çabukluk ölçen yıldız top toplama testi vardır (15).

​

Özet

                    Bu çalışmanın amacı, 12-14 yaÅŸ tenis performans sporcularına on hafta boyunca tenis top atma makinası kullanılarak uygulanan dairesel tenis antrenmanının, uluslararası tenis numarası (ITN) testi ve biyomotorik özelliklere etkisinin incelenmesidir.

                    Bu araÅŸtırma Ankara ilinde en az 4 yıl tenis oynamış aktif lisanslı 16 sporcu üzerinde yapılmıştır. Sporcular randomize bir ÅŸekilde deney grubu (n=8) ve kontrol grubu (n=8) olarak iki ayrı gruba ayrılmıştır. Sporculara boy, kilo ve yaÄŸ oranı ölçümleri yapıldıktan sonra biyometrik testlere geçilmiÅŸtir. İlk gün sırasıyla flamingo denge, otur-uzan, reaksiyon zamanı, 5 metre ve 20 metre sürat, T testi, ve durarak uzun atlama testleri, ikinci gün ise uluslararası tenis numarası (ITN) testi yapılmıştır. Sporculara testlerden önce 10 dakika ısınma yaptırılmış olup, testlerden önce bir deneme hakkı verilmiÅŸtir. Her test iki tekrar yaptırılarak en iyi dereceleri kaydedilmiÅŸtir.

                    Toplanan verilerin istatistiksel analizinde IBM SPSS 19 paket programı kullanılmıştır. Sonuçlar tekrarlı ölçümlerde iki yönlü anova ile gruplar arası, grup içi ve antrenman sonrası verileri ile karşılaÅŸtırılmıştır.

                    Sonuç olarak deney grubu ile kontrol grubu verileri arasında; ITN Gs Dept (p<0.005), ITN Gs Accuracy (p<0.002), ITN Vole Dept (p<0.002), T Test (p<0.139), görsel reaksiyon (p<0.001), Esneklik (p<0.024), Dikey Sıçrama (p<0.022), Flamingo Denge saÄŸ ayak (p<0.046) ve sol ayak (p<0.045) ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlılık tespit edilmiÅŸtir.

bottom of page